تأثير دعا در زندگي انسان چيست؟

1. دعا در اصطلاح اهل شرع گفتگو كردن با حق تعالي به نحو طلب حاجت و درخواست حل مشكلات از درگاه او و يا به نحو مناجات و ياد صفات جلال و جمال ذات اقدس اوست.
2. انسان داراي دو ساحت و دو بُعد است. 1ـ بعد معنوي. 2ـ بعد مادي، آثار دعا قسمتي مربوط به بعد معنوي و قسمت ديگر مربوط به بعد مادي است كه در بيان آثار دعا به هر دو قسمت اشاره شده است.

با توجه به مطالب فوق مي گوئيم: آنچه كه از متون ديني استفاده مي شود اين است که دعا آثار فراواني در زندگي انسان دارد که به جهت اختصار به چند مورد در ذيل اشاره مي نماييم:

1ـ دعا حالت انس و الفت روح و دل ، با ذات خدا است و حصول آرامش و سكون براي نفس مي باشد، همانند مشتاقي كه دوست خود را يافته، از ديدارش خوشحال و از سخنانش لذت مي برد، مشكلاتش را با كمال اطمينان با او در ميان گذاشته و پرده از رازهاي دل بر مي دارد و براي انجام خواسته ها و آمالش از وي ياري مي طلبد.
2ـ پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرموده اند: «دعا اسلحه مؤمن و ستون دين و نور آسمانها و زمين است» و يكي از روانشناسان مي گويد: «فقدان دعا و نيايش در ميان ملتي برابر با سقوط آن ملت است، اجتماعي كه احتياج به نيايش را در خود كشته است معمولا از فساد و زوال مصون نخواهد بود ـ منتهي بايد نيايش را پيوسته و در همه حال انجام داد تا اثر عميق خود را در انسان هميشه حفظ كند».
3ـ علي (ع) مي فرمايند: «دعا كليد پيروزي و مفتاح رستگاري است و بهريتن دعا، دعائي است كه از سينه پاك و قلب پرهيزگار برخيزد».
4ـ امام صادق (ع) مي فرمايند: «دعا براي برآوردن حوائج ، نافذتر از نوك نيزه است».
5ـ دعا باعث ارزش انسان مي شود.
6ـ امام صادق (ع) فرموده اند: «در نزد خداوند مقاماتي است كه بدون دعا كسي به آن نمي رسد».
7ـ دعا سبب توسعه بينش و معرفت به مقام ربوبي مي شود، چرا كه دعاهاي رسيده از معصومين ـ عليهم السلام ـ همچون دعاي عرفه، جوشن كبير، و… مجموعه اي است از معارف الهي كه دقيق ترين اوصاف الهي، از صفات ذات گرفته تا صفات افعال، از توحيد ذاتي گرفته تا توحيد ربوبي و… در آن تبيين شده است.
8ـ دعا سبب پشيماني از گذشته بد و وسيله عروض حالت انفعال و شرمندگي در درون دعا كننده است.
9ـ برخي دعاها عامل تلقين اعتقاد به نبوت و امامت و لزوم رهبري معصومين مي شود مانند دعاي ندبه و افتتاح و….
10ـ دعا تميز دهنده فضائل و رذائل از يكديگر، آموزنده اخلاق فاضله، آداب معاشرت، اتصاف به فضائل انساني و… مي شود همچون دعاي مكارم الاخلاق.
11ـ دعا پديد آورنده بيم و اميد در باطن، دعا باعث روح تسليم در برابر خدا، شجاعت، وسيله دفع آسيب ها و مولد صفت توكل است، خلاصه دعا باعث آرامش، ارتباط با خدا، بيم و اميد، شجاعت، معرفت، توكل، ارزش انسان و… مي شود.

محققان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که دعا فواید زیر را دارد:

1- کف نفس را بهبود می بخشد.
کف نفس دقیقا مانند یک ماهیچه عمل می کند و ممکن است خسته شود.ماهیچه های بدن فقط زمانی قوی می شوند که ورزش و تمرین بسیار و در عین حال مرتب انجام شود که البته چنین کاری بسیار سخت و تاحدی طاقت فرساست و بیشتر مردم از انجام دادن آن طفره می روند.فعالیت هایی هم که کف نفس را آموزش می دهند همین قدر خسته کننده هستند و ممکن است فرد نتواند ماهیچه های کف نفس خود را قوی کند و همیشه آنها را ورزش دهد.مثلا وقتی از نظر احساسی خسته و یا ناراحت هستید ممکن است پرخوری کنید.اما دعا می تواند به فرد کمک کند که ماهیچه های کف نفس خود را تقویت کند و افرادی که هرروز دعا می کنند، بررفتار خود تسلط بیشتری دارند.

2- فرد را مهربان و بخشنده تر می کند.
بنابر اعتقاد روانشناسان دعا کردن برای دیگران باعث می شود که فرد رفتارهای تهاجمی از خود نشان ندهد و با کوچکترین موضوعی از کوره در نرود.او به تدریج مهربان تر و ملایم تر می شود و خیلی راحت تر از خطا و گناه دیگران می گذرد.

3- اعتماد را افزایش می دهد.
تحقیقات نشان داده است که مردم وقتی در کنار هم به دعا و نیایش می پردازند، نسبت به هم احساس نزدیکی و اتحاد می کنند و اعتمادشان افزایش می یابد.این موضوع از آن جهت جالب است که می توان با انجام دادن مراسم های نیایش همگانی، بین مردم یک جامعه، دوستی و اتحاد به وجود آورد.

4- دعا جسم را از اثرات مخرب اضطراب رها می کند.
 به گزارش پارس ناز افرادی که با کوچکترین رخدادی دچار اضطراب می شوند ، بسیار در معرض صدمات جسمی هستند.در واقع بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های قلبی، دیابت، تنش بالا، زخم معده و میگرن براثر اضطراب به وجود می آیند.اما اگر این افراد دعا و نیایش را به عادت روزمره شان تبدیل کنند، از اضطراب و ناراحتی های فیزیکی ناشی از آن خلاص خواهند شد و همچنین هرگز دچار افسردگی نمی شوند.

5- جلوی احساسات افراطی را می گیرد.
بیشتر مردم هنگام روبه رو شدن با موضوعات ناراحت کننده به سرعت واکنش های احساسی بسیار منفی همچون خشم و عصبانیت از خود نشان می دهند.اما دعا کمک می کند که فرد زمان مناسبی برای تفکر و اندیشیدن به موضوعات مختلف بگذارد و همین آرامش ناشی از دعا به او کمک می کند که واکنش های احساسی منفی از خود نشان ندهد.

6- فرد را شادتر می کند.
تحقیقات نشان داده است که دعا کردن باعث افزایش هورمون دوپامین – یا اصطلاحا هورمون شادی شده و فرد را شاد می کند و آرامشی وصف ناپذیر به او می بخشد.

7-عمر را طولانی می کند.
علاوه بر تمام فوایدی که ذکر شد، دعا یکی از بهترین ابزارهای طولانی کردن عمر است.در حقیقت بسیاری از کسانی که دعا و عبادت به یکی از کارهای روزمره شان تبدیل شده بوده است عمری طولانی و با کیفیت داشته اند.اگر شما نیز می خواهید طولانی عمر کنید، هر روز صبح که از خواب بلند می شوید و شب ها پیش از خواب چند دقیقه دعا کنید و اثرات مثبت آن را با تمام وجودتان لمس کنید.